ITER - czysta, tania, wydajna i bezpieczna energia dla przyszłości!
- Szczegóły
- Kategoria: Co nowego w fizyce
Experimental International Thermonuclear Reactor (ITER), to największy tokamak(z rosyjskiego - Toroidalnaja Kamera i Magnitnyje Katuszki), czyli reaktor syntezy termojądrowej izotopów wodoru – deuteru i trytu. Budowany jest w Cadarache, we Francji, a przewidywany terminem uruchomienia to 2019r.. Projekt realizowany jest przez Unię Europejską, USA, Japonię, Koreę Południową, Indie, Chiny i Rosje( http://www.iter.org/ ).
ITER, to sprytny akronim nazwy anglojęzycznej, który po łacinie oznacza drogę i w zamyśle autorów, urządzenie to wyznacza drogę do opanowania energii przyszłości. Reaktor ten jest kolejnym etapem prac badawczych nad kontrolowaną reakcją syntezy termojądrowej, po tokamaku JET, zlokalizowanym w Wielkiej Brytanii, w miejscowości Culham w pobliżu Oxfordu. W Culham prowadzono eksperymenty od 1983r. JET osiągnął maksymalną moc 16 MW i na tym wyczerpał swoje zdolności energetyczne. ITER to tokamak na najwyższym możliwym obecnie poziomie zaawansowania technologicznego, a przewidywane uzyskanie mocy, to 0.5–1.5 GW w impulsach o długości 1000sek. Stosunek energii wyprodukowanej z syntezy do energii potrzebnej do utrzymania pracy reaktora, wydatnie rośnie wraz z jego rozmiarami (patrz zdjęcia i na wielkość człowieka). Stosunek ten oznaczony został jako parametr Q i dla JET-a osiągnął on 0.7, co oznacza, że reaktor zużywa więcej energii niż produkuje. Celem ITER-a jest przekroczenie tej bariery i to w sposób zdecydowany, bo osiągnięcie Q równego 10?! A to, byłoby już niebywałym osiągnięciem naszej cywilizacji. ITER, to ostatni krok do zbudowania reaktora DEMO, który będzie już eksperymentalną elektrownią termonuklearną. Może to nastąpić już na przełomie obecnego stulecia! Czy nam się uda? Wierzymy, że tak, bo inaczej bezpieczeństwo energetyczne naszej cywilizacji, wskutek wyczerpywania się zasobów kopalnych, będzie poważnie zagrożone.
Polską instytucją zaangażowaną w tym projekcie jest Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy Asocjacja Euratom, który prowadzi również działalność edukacyjną dla nauczycieli i uczniów ( http://kpk.ifpilm.pl/edukacja.php ).